‘Praotgroep Stellingwarfs’

‘Praotgroep Stellingwarfs’: konversaosiekursus Stellingwarfs

Al vaeker was d’r deur de jaoren henne vraoge naor: een konversaosiekursus Stellingwarfs. Ok al is d’r tiedens de kursus ‘Stellingwarfs veur beginners’ ok ommedaenken veur et praoten in et Stellingwarfs, veur de meerste van oorsprong Nederlaanstaelige kursisten is die tied daorveur toch te kot. Te kot om de tael redelik vloeiend mondeling bruken te kunnen. Daoromme gaot d’r bi’j de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop de kommende haast een konversaosiekursus Stellingwarfs uut aende. Omreden et woord konversaosie now niet vot-en-daolik et aldermooiste Stellingwarver woord is, zal de kursus ‘Praotgroep Stellingwarfs’ hieten gaon. De kursus zal op acht donderdagaovenden holen wodden: viere in november en viere in jannewaori. De kursus kost mit mekeeer € 45,00, koffie en thee bin daor bi’j inbegrepen. Wie nocht het en doe mit, die kan him now al opgeven. Dat kan tillefonisch naor et Schrieversrontekantoor: 0516-451108, mailen kan ok naor info@stellingwarfs.nl

Snuffelen in Stellingwarf

Snuffelkursus Stellingwarfs

Ie heuren et vaeke: d’r kommen ni’je meensken in je dörp of buurt te wonen, en die willen graeg wat meer weten over heur ni’je woonomgeving. Mar.. waor moej’ dan wezen? In de kleinere dörpen woj’ al gauw op de hoogte brocht mit de aktiviteiten in dat dörp zels, dat is vaeks et perbleem niet. Mar in de grotere dörpen en bi’j de wat algemienere en briedere aktiviteiten vaalt et niet mit om antwoord te kriegen op vraogen as: wat is d’r hier allemaole te doen, wat is d’r biezunder an et gebied, waoromme praoten ze hier Stellingwarfs, waor kuj’ terechte aj’ wat meer over de geschiedenis weten willen en zo.

De Stellingwarver Schrieversronte gaot an dit soorte van vraogen wat doen. Vlak nao de zommer gaot d’r on Berkoop een serie van drie info-aovens uut aende. Tiedens die aovens is d’r ommedaenken veur veul kulturele en streekgerichte onderwarpen. Al die onderwarpen wo’n naor veuren brocht deur kenners bi’j uutste.

Eerste aovend (26 september): Geert Lantinga, Jannes Westerhof, Christine Mulder en Johan Veenstra

Geschiedenis van Stellingwarf: Tiedens de eerste aovend vertelt streekkenner Geert Lantinga et meerst biezundere en opvalende van de algemiene geschiedenis van Stellingwarf. Lantinga maekt as et waore een reize deur de tied, vanof de vroegste geschiedenis naor now, mit de naodrok op de Middelieuwen. Die periode was slim belangriek veur et Stellingwarf van vandaege-de-dag.

Stellingwarver proza en poëzie: Jannes Westerhof vertelt op disse eerste aovend over de Stellingwarver proza en poëzie deur de jaoren henne. Sund 1972 is d’r een hiele opleving en herwardering veur et Stellingwarfs. Niet alliend as tael om in de praoten, mar ok om in te lezen, te schrieven en te bruken bi’j et maeken van meziek. Schriever Johan Veenstra vertelt twie verhaelen uut eigen wark, wiels Christine Mulder gedichten veurdregen zal.

Twiede aovend (3 oktober): dr. Henk Bloemhoff, Jan Koops en Jan de Vries

Et Stellingwarfs: In et eerste ure van disse aovend legt taelkundige veur et Stellingwarfs dr. Henk Bloemhoff et hoe en wat uut van de Nedersaksische streektael et Stellingwarfs. Wat veur tael et now percies omme gaot, en waoromme de meensken in de zuudoosthoeke van Frieslaand gien Fries, mar Stellingwarfs praoten, et komt allemaole an de odder

De dörpen van Stellingwarf in oolde beelden: Naor anleiding van heur boek ‘De dörpen van Stellingwarf in oolde beelden’ laoten Jan Koops en Jan de Vries de meerst unieke foto’s van alle 39 Stellingwarver dörpen zien. Daorbi’j vertellen ze over de meerst opmarkelike biezunderheden van die dörpen.

Dadde aovend (10 oktober): drs. ing. Dennis Worst en Ruurd Jelle van der Leij

De geschiedenis van et laandschop: Drs. ing. Dennis Worst vertelt over de geschiedenis van et Stellingwarver laandschop. Hoe et netuurlike laandschop d’r vlak veur de middelieuwse kelonisaosie uutzien het, over die kelonisaosie zels, mar ok over et agrarische gebruuk van et laand naotied.

De netuur van Stellingwarf: Netuurfotograaf Ruurd Jelle van der Leij vertelt an de haand van een prachtige beeldreportage over de netuur van Stellingwarf. Van der Leij wodde as fotograaf laandelik veural bekend deur zien keunstzinnige fotowark veur ‘Et Stellingwarver voegelboek’.

Zaoterdagmorgen 19 oktober: exkursie in netuurgebied o.l.v. Freddie de Vries

Op zaoterdagmorgen 19 oktober is d’r een ofslutende exkursie in een Stellingwarfs netuurgebied. Die exkursie, die om 9 ure begint en tot omdebi’j 11.30 ure duren zal, wodt verzorgd deur netuurkenner Freddie de Vries, hi’j is ok de auteur van ‘Et Stellingwarver voegelboek’.

Kosten

De kosten veur disse unieke ‘Snuffelkursus Stellingwwarfs’ bin mar €30,00 per persoon, en daor bin dan ok nog de kofffie en thee bi’j inbegrepen. Wie mitdoen wil an de kursus kan him anmelden bi’j de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop, et tillefoonnommer is 0516-451108. Mar ie kun ok even mailen naor info@stellingwarfs.nl.

 

Zoerstip

In de zommer kregen we middags vaeke een kroppien slaod uut eigen tuun. Dat wodde goed schone wasken, en dan aorig fien sneden. We deden d’r vaeks een siepeltien deur. We kregen d’r eerpels bi’j en braodden een peer plakkies spek en deden wat zoerstip over et slaod. Zoerstip is aenlik etzelde as soepenmaelenbri’j, mar dan wat dunder.

(Gegevens Koop Gorte, Stellingwarver Spreukekelinder 2003)

Ok in et Stellingwarfs Woordeboek is nog wel wat te vienen over dit oolde gerecht:

Zo vertelden infermaanten veur et Stellingwarfs Woordeboek uut Berkoop dat zoerstip ok wel bi’j vis eten wodde: ‘Bi’j vis smaekt mosterdstip slimme lekker; zoerstip wodde ok wel bruukt.’ En infermaanten uut Steggerde vertelden: ‘Mit zoerstip dan hej’ soepe mit boekweitenmael, dan koold beslag maeken en reuren tot et kookt; soms kwam d’r nog wat eek deur.’

Brune bonen

Brune bonen

Zaoterdags was et bi’j de winterdag altied drok op de boerderi’je. Alles mos dubbel klaorzet wodden veur de zundag. De vrouw had et ok altied drok, want veur de zundag mos alles een extra beurt hebben. Dus die dag gien geklonkel mit gruunten en zo. We kregen daoromme op zaoterdag haost altied brune bonen. Lekker man!

De vrouw hadde de bonen vri’jdagsaovens al in de wieke zet, aanders weren ze niet bi’jtieds geer. Zaoterdagmorgens op ‘e tied zette ze de bonen dan op de kachel. Et smaekte middags heerlik. Een peer uutbraoden plakken spek, soms mit stroop en een scheutien eek d’r overhenne!

As bri’j kregen we dan vaeke een bod eigenmaekte soepenbri’j.

(Gegevens Koop Gorte, Stellingwarver Spreukekelinder 2003)