Literetuur

De kauwe, ok wel torenkri’je nuumd is om te zien een aorige voegel. De aachterkaante van zien kop is gries en veerder is hi’j zwat. Et schient dat as ze een mitgezel vunnen hebben, ze heur hiele leven bi’jenneer blieven. Dat bin wi’j meensken niet meer zo wend, vandaege-de-dag is een scheiding an de orde van de dag. Mar veur disse voegels gelt: ‘in goeie en slechte tieden’ veur altied, in heur voegelbestaon.

Bi’j oons in de buurt huust d’r nogal wat van dat zwatte voegelvolkien. Morgens in alle vroegte maeken ze mi’j al wakker mit heur ‘getsjekker’, uutslaopen is d’r niet meer bi’j. Even wiederop in et park, zit een hiele grote klonie zwatte roeken, dat is dus femilie van de kauwe. En een kebaol dat ze somstieden maeken! Bin ik even bliede da’k daor niet dichtebi’j in de buurt wone. Bovendat hej’, aj’ daor onder de bomen deurlopen, grootkaans daj’ op een ‘kwak’ in je haor of op je jasse trakteerd wodden. Wat dat anbelangt loop ik daor in gien geval langes as ze drok an et nusselen bin en jonkies hebben.

Mar om op die kauwgies weeromme te kommen, ie kun wel zien dat ze as een stellegien deur et leven gaon, ze zitten altied twie bi’j twie op de schostien of de daknaalde van de huzen.

Veurige meitied was d’r een peertien drok an et nusselen onder de dakpannen van mien aachterburen. Daor is doe al rap een stokkien veur steuken. D’r is wat in de geute legd zodat ze d’r niet meer onder kommen konnen. Now miende ik altied dat kauwen meerstal heur nust maekten in keunstmaotige of netuurlike holten, zoas in schostiens, en karketorens of oolde gebouwen, en ok wel in oolde nusten van ere voegels.

Vandeweke heurde ik morgens in alle vroegte een kauwe schetteren van ’tsjek, tsjekkertsjek’!  Wat dot die voegel hier de hieltied bi’j mi’j  op ‘e schostien te lewaaischoppen, vreug ik me of. Middag’s belde een aachterbuurman bi’j me an mit de vraoge: ‘Weej’ wel dat d’r een kauwepeertien bi’j jow boven de geute onder de dakpannen an et nusselen is?’ ‘Nee’, was mien veraldereerde bescheid. ‘Jow wo’n bedaankt veur de tip’.

Doe ik es even poolshoogte nemen gong aachter huus, zag ik van onder de dakpannen, kot boven de geute naost de regenpiepe, takkies naor buten stikken. De buurman hadde dus geliek!

Mien klussiesman, die krek doende was in de buurt, heb ik doe even inseind. We praotten of dat hi’j nao vuuf ure even kieken zol hoe as de zaeke mit et kauwevolkien d’r bi’j mi’j veur ston. De lange ledder had ik onderwiels al uut de schure haeld en klaorlegd. In een hoekien van de schure vun ik verempeld ok nog een rollegien gaas. Kwam dat even mooi van passe! Et wodde vuuf ure en daor kwam mien redder in nood. De man klom rap op de ledder omhogens en dee de onderste dakpannen d’r of. ‘Hier naost de regenpiepe zit de meerste ruumte onder de pannen, zodoende nusselen ze daor graeg’, kreeg ik van omhogens te heuren. ‘D’r zit hiel wat rotzooi onder de pannen, waor laot ik dat?’

‘Smiet mar naor beneden dan redde ik et wel op!’ reup ik,  al laank bliede dat ik zels niet op die ledder hoefde.

Doe ik zag wat daor allemaole wel niet onder die pannen weg kwam! Ik hebbe even mal mit mien oren staon te flapperen, geleuf dat mar. Een hiele toekebos, ja wis en waorachtig, flinke lange toeken ok nog! Allemaole mos! Doe kreeg ik votdaolik in ’t snottien waor as et mos bi’j mi’j buten uut de bloembakkies bleven was. Daor had ik mien heufd al zo lange over breuken, mar now wodde die vraoge dus een weet. Veerder kwam d’r nog allemaole klein grös- en haorig spul onder de pannen weg, en zels nog een stokmennig pepieren zakdoekies. Zollen die kauwgies bi’j de meitied ok zoe’n last hebben van hujkoorts, krekkengeliek as ikke? vreug ik me of. Lichtkaans kun ze ok gewoon slim snotterig west wezen netuurlik, daor wil ik of wezen. De klussiesman het et zó maekt, dat die kauwgies niet meer onder mien dakpannen kommen kunnen. Hi’j het een stok gaas in de geute daon en et mit een lattien vaastespiekerd. ‘Eers sjorren die zwatstatten et gaas d’r zo weer weg’,  zee de goeie man vanuut hogere sferen.

Wiels hi’j daor boven in de dakgeute doende was, zatten de beide kauwgies op mien schostien en nammen de boel in ogenschouw. Ze tsjekkerden en gongen tekeer, ik vermoed dat ze tegen mekeer foeterden: ‘Tsjekker-de-tsjek, wel potverdikkeme, komt daor even een vremde kerel die oons nust vothaelt. Et moet niet gekker wodden, now is al oonze muuite veur niks west. Tsjekker-de tsek, kuwwe weer vanni’js beginnen! Hawwe krek zoe’n mooi plakkien vunnen kot bi’j Sjoukje heur slaopkaemer, en now komt d’r evenpies zoe’n kerel die oons bouwwark in een scheet en een zocht ofbrekt. Tsjekker-de-tsjek, zoj’ zoe’n kerel now niet!’

As bescheid heb ik naor ze roepen: ‘Zuken jim mar een holle boom of een karketoren. Daor bin d’r genoeg van, en dan kuj’m morgens in alle vroegte zovule kebaol maeken as daj’m zels willen. Now kan ik me morgens weer es uutslaopen.’

Sjoukje Oosterloo

Moezeplaog

Vergeten doe ik et nooit meer, die keer dat mien mem op zoolder in de lappedeuze an et zuken was naor een geschikt lappien om argens wat mit te verstokken. Netuurlik zat ik daor as kiend mit de neuze kot bovenop, doe daor inienen een moes uut springen kwam. Et besien wodde stoort in zien waarme nussien tussen de lappies. Et het jaoren duurd eer mien moezeangst verdwenen was, mar vandaege de dag is et wel over. Veural now we in oonze perveensie konfronteerd wo’n mit een moezeplaog is mien angst veur die kleine opvreterties wel over. Et is toch alderneerst aj’ die beelden zien op tillevisie, hoe as alle gröswottels deurvreten wodden en et grune laand veraandert in een brune doodse vlakte mit allemaole gatten d’r in. De boeren hebben d’r een dikke strop an en jim hoeven d’r dan ok niet mal van op te kieken dat d’r mennig bedrief om ziepe gaot. Vergoeding kriegen de bedrieven niet omreden dit onder et bedriefsrisiko valen zol. Laot me niet lachen! Dit is echt gien bedriefsrisiko meer! Geld om vot te geven an ere lanen omreden zi’j geldpiene hebben is d’r wel, mar oonze boeren laoten ze gewoonweg versoepen. Oons mooie grune gröslaand gaot hielendal naor de barrebiesies as d’r niks an daon wodt om dit knaegende moezevolk te bestrieden.  Onder waeter zetten is gien optie, en mit gif bestrieden mag niet! Niks wodt d’r daon om disse plaoge te bestrieden. Doukies greven ze ok nog deur oonze zeedieken henne en jim kun wel raoden wat as d’r dan gebeurt, dan holen wi’j gien dreuge voeten meer!

Aj’ nog even veerder daenken dan weej’ dat d’r toekem jaor gien grös meer gruuit, de boeren dus gien voer meer hebben veur heur vee en de koenen dus ok gien melk meer geven. Dan is d’r gien melk, yochurt, botter en keze en zoks zo wat meer te kriegen. Dan zuj’ oonze hoge heren piepen heuren, dan piepen ze nog vule hadder as die miezerige moezen now doen. Een oplossing veur dit perbleem zol wezen as et es hiel hadde vriezen gong, mar dat liekt d’r nog in de veerste veerte niet op.

Toch moet d’r rap wat an daon wodden: laot oonze grondtroepen, de katten, d’r mar op los. Alle katten uut de asiels moeten mar loslaoten wodden op et laand waor die plaoggeesten huusholen. Zi’j die oonze boeren now in de stront zakken laoten, meugen dommiet helpen om de katten weer te vangen as ze heur wark daon hebben, en de moezeplaog verleden tied is.

Sjoukje Oosterloo

Wube Lamers van de Kuunderwal

D’r moet een grote Saksische boerderi’je staon hebben bi’j Bekhofstille, hiel lange leden, doe De Lende nog een revier was. Onder et veurhuus zat de melkkelder, want ze kaarnden zels nog in die tied. Keunstig inmetseld ston in de puntgevel een naeme, ‘De Beekhof’, mit kleurige stienen. Deur een noodweer moet hi’j verwoest wezen. Verschillende generaosies moe’n d’r woond hebben.

Zo ok een boer mit zien vrouw die gien kiender kregen. De vrouw ston bekend as een kwaod vrommes en de boer hadde niks te zeggen. Ze was daor schepper en schriever en dielde de laekens uut. Et was wel een groot gemis dat ze gien kiender hadden, mar et toeval dee him veur dat d’r een wesien in de femilie kwam. Een lief maegien dat heur beide oolden verspeuld hadde mit een besmettelike ziekte. D’r wodde femiliebi’jienkomst holen en et kiend wodde toewezen an de boer en de boerinne, die dus gien kiender hadden.

As schoelemaegien hadde ze et wel goed bi’j heur omke en mujke, mar doe ze van schoele of was, mos ze warken as een peerd daor op ’e boerderi’je. Et was de boer wel es wat te slim, mar de kwaoie boerinne leut heur de hiele dag bodderen en aovens was et breiden tot beddegaonstied toe. Dan vul ze ok wel es even in de slaop zo onder ’t breiden, mar mit een flinke stomp van de elleboge van de vrouw was ze gauw weer wakker.

Mar as ’t tegen ooldejaorsaovend leup, wol die boerinne een beste wezen en alle buren mossen kommen om daor et ooldejaor uut te zitten. Pannen vol euliebollen mos et maegien bakken en kannen vol sukelaomelk mos ze klaormaeken. Aovens mos ze al die meensken van eten en drinken veurzien en ze hadde d’r zels gien tied veur om mit te doen. Dan wodde de boerinne prezen om ’t lekkere spul en ze vun et mar wat mooi om dan een beste te wezen. Mar as de buren es wussen hoe ze et aarme kiend ofbeulde en warken leut, dan zollen ze d’r wel aanders over daenken! Mar gieniene wus et hoe ze daor misbruukt wodde!

Et leup weer tegen ooldejaor. Middags, al niet zo vroeg meer, mos et maegien naor de Gediek om mael, rezienen en eulie. Daor woonde de gritter en daor mos et spul haeld wodden. Dat was ’t beste van ’t beste. ‘Moet ik now nog hielemaole naor De Gediek? Et is al zo laete en op ’e weerommereize kan ik in et Overkuunderse Veld in de zaandhoogten wel verdwelen!’ zee ze tegen de boerinne. ‘Et is lochtemaone,’ zee ’t kwaoie wief, ‘en dan kun ie et pad wel vienen.’ ‘Mar daor woont Oold Diewertien, de hekse,’ zee et maegien. ‘Die dot jow niks,’ zee ’t wief, ‘as ie mar niks op ’e karfstok hebben!’

Et maegien zette of en mit de tasse vol spul was ze al weer op ’e weerommereize. De maone scheen en toch scheuf d’r wel es een wolke veur langes en dan was ze in de zaandhoogten et pad wel es wat biester. Et was krek of scheen d’r een lochien uut iene van de hoogten. Zol ze daor mar op angaon? Misschien woonde daor Oold Diewertien wel en kon die heur de weg zeggen naor ’t goeie pad. Ze gong op ’t locht an en ja heur, et was een veenster waor de laampe deur scheen. Ze keek naor binnen en zag een oold wiefien zitten mit een polkemusse op. Ze rommelde an de deure en vlogge dee et oolde wiefien eupen. ‘Och kiend,’ zee ze, ‘bin ie verdweulen? En moet ie nog zo laete naor de gritter om spul veur ooldejaor? Kon dat wief jow niet wat eerder op pad sturen? Et is een groot aende en in de zaandhoogten bin ie et pad zomar kwiet.’ ‘Ja,’ zee et maegien, ‘ik mos eerst alle waske daon hebben, eerder moch ik niet henne!’ ‘Kom even rusten,’ zee ’t oolde wiefien, ‘ik heb al een stokmennig euliebollen bakt en ik maek even een kannegien sukelaomelk.’

Ze zatten even mooi bi’j de taofel en ’t maegien keek heur de ogen uut. De vazen op ’e kaasten weren van goold en mit schitterende diamaanten bezet. Oold Diewertien was riek en dat was ok wel een betien bekend bi’j de meensken. Mar haost gieniene duste bi’j heur in huus. Ze was gien kwaoie hekse, mar aj’ wat misdaon hadden, kon ze slim gemien wodden en dan waj’ nog niet jaorig! Mar et maegien hadde een rein geweten en dat wus Oold Diewertien wel. ‘Now ie hier toch binnen,’ zee ze, ‘meug ie ok wel wat uutkiezen.’ Et maegien bekeek de prachtige vazen die grif een hieleboek geld weerd weren, mar ze zette ze toch weer ien veur iene op ’e kaasten. Beschieden as ze was duste ze ok niet zoe’n prachtig ding zomar mit te nemen. D’r ston ok nog een oold laampien in de hoeke van de kaemer. ‘Mag ik dat wel hebben, dan heb ik ommes locht en kan ik et pad beter vienen,’ zee ze tegen et oolde wiefien. ‘As ie daor tevreden mit binnen zal ik d’r wat wondereulie in doen,’ zee Oold Diewertien, ‘dat wist jow zo vanzels et pad.’ De hekse stak et laampien nog veur heur an en ’t was krek of scheen et locht soms een hiel aende veuruu. Ze was zomar over De Kuunder en ’t gong vanzels.

De boerinne ston al in de deure en keek verwonderd op dat ze een laampe bi’j heur hadde. ‘Waor heb ie dat oolde ding weg?’ zee ze. ‘Die heb ik van Oold Diewertien kregen. Ik raekte verdweulen en zag een locht branen in iene van de zaandhoogten. Ik gong d’r op an en raekte bi’j Oold Diewertien in huus. Wat is dat meenske riek! De vazen en stelsels op ’e kaasten bin van goold en diamaanten en ik moch uutkiezen wat ik wol. Mar dit laampien leek mi’j beter toe en ’t wees mi’j vanzels de weg deur de zaandverstoeving’ ‘Dom jonk,’ zee de boerinne, ‘hadde mar zoe’n mooie vaas uutkeuzen,Mar ik gao ankem jaor zels naor de gritter en dan zal ik zien dat ik die Oold Diewertien wat lichter maeke, daor kuj’ van op an.’

Et leup aandere jaors weer tegen ooldejaor. De boerinne gong zels op stap en leut heur opzettelik wat beduusteren in ’t Overkuunderse Veld. Et lochien scheen weer uut iene van de hoogten en ze gong d’r op an! Was ze toch niet een betien bange? Hadde ze et maegien niet warken laoten as een peerd in ’t oflopen jaor? Mar wat zol die Oold Diewertien daor van weten! Ze wus niet dat Oold Diewertien een boel mit Fikke uut de Stellingebossen praotte, die vaeke even op ’e bessenstaele overkwam en alles krek wus hoe et daor op ’e Beekhof toegong! En hoe et lieve maegien daor inkeld en allienig veur ’t wark bruukt wodde deur de boerinne. Dat hadde ze vaeke verteld an Oold Diewertien.

Gauw gong ze naor de deure en rammelde an de klinke. Et oolde wiefien kwam d’r an op ’e sloffen en dee de deure eupen. Ze keek de boerinne even hiel deurdringend an en zee: ‘Goeie genaode, de vrouw van de Beekhof nog. Bin ie soms ok al verdweulen, krek as ’t maegien van jow verleden jaor? Hoe is dat gaon? Is ze goed thuuskommen? Ik hadde heur nog locht mitgeven!’ ‘Ja, ze is goed thuuskommen,’ zee de boerinne. De hekse hul heur an de praot en ’t wodde slim laete en ze atten euliebollen en dronken sukelaomelk. Doe zee de hekse: ‘Ik zie wel dat ie mien spul wel mooi vienen! Now, ie meugen wel wat uutkiezen. Ik hebbe toch al genoeg van dat goed.’

Daor was et now krek om te doen netuurlik. Dan hadde ze de iene mooie vaas en dan weer een aandere mooie stelsel in de hanen. En ze kon mar gien besluut nemen. Ze wol now ok beslist de mooiste en de duurste hebben. Ze zol now die Oold Diewertien es goed wat lichter maeken! ‘Daenk al een betien om de tied,’ hadde de hekse nog zegd. Mar dat heurde ze niet. Ze was te veule in de prachtige vazen verdiept. Inienend sleug de klokke twaelf ure en doe verstiende ze mit een vaas in de haand op ’e stoel. Zo leut Oold Diewertien heur vuuf jaor zitten!

Et maegien trouwde mit een hiele goeie man in die tussentied. Doe leut de hekse heur weer gaon en ze kwam weer op ’e Beekhof an. Mar et maegien was ze kwiet en as ’t ooldejaor was, mos ze zels euliebollen bakken. Oold Diewertien hadde heur deurhad, dat wus ze, en spietig docht ze: Was ik mar wat beter veur ’t maegien west, en was ik mar niet zo graoperig west, dan was ’t aanders gaon! Mar berouw komt altied te laete!

 

 

Kastfeest mit een goolden raantien

deur Sjoukje Oosterloo

‘Heit, et gaot al twielochten, mag de eupen heerd an ?’ Vraogende kieken twie peer kienderogen Jaap an. Et bin de kiekerties  van  Jasper en Jenneke, zien oogappels, die hi’j now allienig grootbrengen moet. Et is bi’jkotten  al weer twie jaor leden  dat zien vrouw Gerrie uut de tied raekt is.  Ze had een slimme ziekte, en nao een vorrelsjaor van hopen en  vrezen  hebben ze heur loslaoten moeten. Onder de bomen op et grote karkhof, het ze een mooi plakkien kregen. Doe was de donkere tied veur Kast anbreuken. De feestdaegen weren veur Jaap donkerder west as de naacht, al hadde hi’j veur zien kiender perbeerd d’r toch nog wat gezelligs van te maeken. Een kastboom had hi’j dat jaor niet kocht, mit gien meugelikhied kon hi’j daor de moed veur opbrengen. En now is et begin december en bi’jkotten al weer kastfeest.  Wat gaot de tied toch rap.

‘Toe now heit, mag et?’ Uut zien gedaachtewereld schrikt Jaap op en keert weer tot de warkelikhied. ‘De eupen heerd an..?  Och ja, lao’we dat mar doen,’ geft hi’j toe.

‘Hoi…. hoi…!’ roepen Jasper en  Jenneke bliede.  Mittenneer lopen ze evenpies laeter naor de schure om hoolt op te haelen. Jaap lopt lachende aachter zien kroost an, onder zien aarm toogt hi’j de oolde turfmaande mit, die ooit nog es van zien pake west het. As ze weer in huus kommen legen de kiender mit heur beidend de rieten körf mit talhoolties, en staepelt Jasper alles netties op naost de eupen heerd.

‘Gao’we morgen ok een kastboom kopen?’ Vol verwaachting blikt Jenneke heur heit an. Et liekt Jaap as bin et Gerrie heur ogen die him ankieken, die zeggen: doe et now mar Jaap!

Evenpies moet hi’j wat votslokken, dan nemt hi’j Jenneke op zien aarm, en wiels hi’j heur lekker knuffelt, zegt hi’j: ‘Wissezekers, morgenvroeg gaon we een kastboom kopen, ok al duurt et nog wel een stokmennig weken eer et kastfeest is,’ belooft hi’j.

‘Vien ie et ok een goed idee?’ vragt hi’j an Jasper die de hieltied nog drok doende is mit et stapelen van de talhoolties.

‘Ja heit, mar we moe’n wel vroeg hennegaon omreden d’r sni’j kommen zal. As de bomen onder een laoge sni’j zitten kuwwe niet goed zien  wat veur boom we hebben moeten,’ geft hi’j wieselik bescheid.

‘Dat hej’ goed bekeken maot,’ lachende nikt Jaap him toe. Zo kuj’ zien dat Jasper een peer jaor oolder is as Jenneke, Jasper zien daenkwark warkt al een betien in ‘t veuren, wet hi’j.

Een hottien laeter, as ze heur mit heur drienend koesteren an de noflike waarmte waor de branende heerd heur mit omgeft,  kropt Jenneke bi’j heur heit op schoot.  Wiels ze naor et daansen van de vlammegies kikt, vragt ze zachies: ‘Heitie?’

‘Ja, mien kleine vraogescheet , wat woj’ zeggen?’

‘Mag ik morgen ok helpen mit et optugen van de kastboom?  Van mem moch ik heur de kastballen altied angeven.’

‘Netuurlik, meug ie dat mien maegien.’ Jaap zet him te schoor tegen de emosies die bi’j him omhogens kommen. Wiels hi’j Jenneke weer op heur eigen bienen zet, schöt hi’j overaende, en zegt: ‘Heit zal de aovendbroggies  smeren, dan kuj’m intieds op bedde, des te eerder is et morgenvroeg.’

Onder et broodeten staon de snaeterties van Jasper en Jenneke gien ogenblik stille. Mit volle mond praoten ze over de kastboom die ze morgen kopen zullen. Wiels Jaap stiekemweg geniet  van et gekeuvel van die beide, beseft hi’j hoe riek hi’j aenliks is mit zien kiender. Alles zal ik d’r an doen om heur een gelokkige jeugd te geven, wet hi’j.

Aovens as de kiender op bedde liggen, dwelen Jaap zien gedaachten weer naor de tied dat Gerrie en hi’j mit de kiender kastfeest vierden.  Wat was alles doe nog mooi, wie had docht dat et leven heur zoe’n zwaore slag toebrengen zol. Al is et dan al weer een peer jaor leden dat Gerrie uut de tied raekt is, mit zokke daegen as kast en ni‘jjaor vuult Jaap et gemis slimmer.

En dan alle gedoe dat hi’j had het mit de hieltied weer ere hulpen. Een stokmennig van die vrouwlu deden zo poeslief tegen him, dat et d’r dikke bovenop lag waorom zi’j zo graeg bi’j him kwammen te huusholen. Hi’j hadde d’r zó de boek-vol-van. De laeste hulpe die hi‘j hadde, het hi‘j zonder pardon daongeven, wiels hi’j noodgedwongen een stokmennig weken vri’j neumen had van zien wark.

Gelokkig zag  buurvrouw  Maartje et zwark drieven. Op een aovend doe  hi’j  hielendal in zak-en-as bi’j de taofel zat, was ze bi’j him an de deure kommen. Jaap had heur in huus nuugd, en doe had ze anbeuden om te helpen.  Mit beide hanen had Jaap heur anbod anpakt, en aovens had hi’j  God daankt veur de uutredding van zien huusholing.  Sund die tied liekt et weer wat lochter te wodden in zien sombere daenken, et leven begint him

weer wat toe te lachen. Maartje het drie kiender grootbrocht, dus ze kent et  klappen van de zwiepe. Deur heur toedoen lopt zien huusholing now weer op rollegies.

Mar et gemis van zien Gerrie blift. Ok de kiender missen heur nog, dat kuj’ an heur praot wel vernemen. Vaeke hebben ze et nog over heur mem, en now de kastdaegen  d’r weer ankommen is et krek as zi’j de leegte ok weer slimmer vulen as ere daegen. Altemet zicht Jaap d’r tegenan om aovens naor bedde te gaon. Et grote twiepersoonsbedde, waor as hi’j now liekem allienig in ligt zunder et waarme lichem van Gerrie tegen him an, griest him integen. Veur et slaopengaon vouwt hi’j zien hanen en bidt om kracht om disse muuilike daegen deur te kommen. Mar somstieden liekt et him toe as zit de hemel op slot en heurt God him niet.   As morgen et zunnelocht weer in de kaemer schient dan zie ik weer hiel eers de wereld in, perbeert hi’j himzels moed in te spreken.

De klokke slaot twaelf ure en Jaap schrikt op uut zien prakkesoasies. Is ’t al weer zo laete, ik zal mar rap maeken da’k op bedde kom, omreden  de jeugd morgen wel vroeg uut de veren wezen zal mit et veuruutzicht van de kastboomkoperi’je, wet hi’j.

De ere morgen as Jaap beneden komt , zitten Jenneke en Jasper al anklieded in de kaemer.  ‘Zo…, wat bi’j’m al vroeg in de kleren, waor is dat goed veur?’ plaogt hi’j zien kroost.

‘Now heit, bi’j’ et dan al weer vergeten?’ Jasper kikt him verontweerdigd an, wiels Jenneke  heur stemmegien  helder klinkt:  ‘We zollen ja een  kastboom kopen gaon, weej’ dat niet meer Heit?’

‘Jawel heur,  heit maekt mar een grappien. Een hottien laeter rieden ze in de auto naor et dörp. Op et plein bi’j de grote karke staot een man  mit  een karre vol kastbomen, die hi‘j mar wat graeg an de man brengen wil.

‘Kiek es Heit, wat een grote boom!’ Jenneke wist naor de grootste boom die d’r bi’j staot. ‘Och, zussien, die is vusen te groot veur oonze kaemer,’ wet  Jasper.  Jaap kikt es rond en dan vaalt zien oge op een zeldzem mooi boompien. ‘Jonges wat daenken jim van disse?’

‘Jaah.., jaah…. die nemen we!’ roepen  Jasper en Jenneke opgetogen.  Jaap betaelt de koopman, en mit de boom aachter in de kofferbak rieden ze weer op huus an. Nog mar krek weer in huus, vragt Jenneke: ‘Heit, gaon we de boom votdaolik al optugen?’

Jaap kan een glimk niet onderdrokken vanwegens zovule geestdrift van zien dochter. ‘Zuken jim eerst mar es op zoolder aj’m de deuze mit kastversiering ok vienen kunnen, dan gaon we bi’j twielochten de boom  optugen. Kuwwe votdaolik zien as de lochies op et goeie plak hangen,’ stelt  Jaap de versierderi‘je nog even uut.  In et begin van de middag begint et ommeraek te sni’jen. Jasper staot veur de rute en zicht dat de sni’j al weet hoe hoge ligt. Hi’j  ropt:  ‘Jenneke…, kiek es, d’r ligt al een dik pak sni’j! Kom, we gaon een sni‘jpoppe maeken!’ Balsturig trekt hi’j zien zussien mit, de gang in. Een toertien laeter doen ze heur meraokelse  best om een grote sni’jpoppe te maeken. De sni’jpoppe staot kot veur de kaemerrute te pronken, mit een musse van Jaap op zien heufd en een grote winterwottel as neuze. In twielochten komt de jeugd voldaon in huus en genieten ze mit glimmende rooie wangen van de waarme sukelaomelk waor Jaap op trakteert. Dan dot  Jaap de lochies an in de boom, wiels Jenneke en Jasper de kastversiering d’r in doen. As  alles d’r in hangt, dot Jaap as laeste de piek d’r bovenin en is de boom klaor.  Jenneke zit stil op de vloer naor al die mooie glimmende  ballen te kieken, en Jasper daenkt hadde-op: ‘Zol memmie de lochies in oonze kastboom ok zien kunnen?’

‘Lichtkaans wel, Mem is ok zoe’n lochien, krekkengeliek as de steerns an de hemel,’ mient Jaap.

Onderhaand haelt de wiend an, hi’j goelt om huus henne en rokt an de loeken. Jaap zicht dat et ofgrieslik sni’jjacht. Gelokkig is et in de kaemer noflik waarm en hoeven ze now niet naor  buten.  Wiels ze even laeter mit an et aovendbroggien zitten, wodt  d’r buten hadde op de rute klopt, en mitien gaot de belle ok over.  Jaap dot de deure eupen en zicht een man op de stoepe staon die een jonge vrouw ondersteunt, hi’j zegt: ‘Disse vrouw heb ik uut de auto haeld, ze is mit et hiele zaekien in de sloot belaand deur de gladde. Kan ze hier bi’j jow ok even wat bekommen? Neffens mi’j het ze et ankel verkloft, omreden ze d’r  bi’jkaans niet op lopen kan.’   Et vrommesien zit onder de sni’j en staot te klappertanen van de koolde.

Jaap nuugt: ‘Kom d’r mar rap in,’ en drokt de deure rap weer dichte.

‘Doe je jasse en je leerzen mar uut, ie zitten ja hielendal onder de sni’j en ie  bin ok klitsdeurnat,’  maekt Jaap him zorgen over et vrommesien.

‘Jow redden je veerder wel mit de pesjent? Dan gao ik weer wieder, eer da’k d‘r hielendal niet meer deur kan,’ zegt de vremde man tegen Jaap, die staorigan mit et vrommesien naor de keuken schosselt.

’Ja heur, we kun et tegere wel of donkt jow ok niet?’  As Jaap de vrouw ankikt, nikt zi’j instemmend. Mit een ‘goeienaovend’ is de man de deure al weer uut.

In de keuken schoft Jaap een stoel an, wiels de onverwaachte gaast heur d’r mit een zwaore zocht op daelezakken lat.  As Jaap perbeert  heur  de leerze van de zere voete te trekken, raost ze et uut van de piene. ‘Stil mar, ‘t is zo gebeurd, evenpies de tanen op mekeer’, mit dat Jaap et zegt trekt hi’j de voete uut de schoe.

‘Hé  hé,’ kreunt de vrouw, ‘wat dee me dat aldergloependste zeer.’

Jasper en Jenneke die op et kebaol afkommen bin, staon et tafriel an te zien mit ogen as op staelties.

Et vrommesien staemert: ‘Mien voete begint hielemaole op te zetten, ziej’ wel!’

Jaap nikt . ’Ik zal votdaolik de dokter bellen dan  moet hi’j d’r mar  evenpies naor kieken, vien ie ok niet,.eh… vrouw…?’ vraogende kikt hi’j heur an.

‘Evelien van Vossen is mien naeme, zeg mar gewoon Evelien. Ja, ’t is goed, bel de dokter mar,’ stemt ze toe.  Op zien beurt stokt Jaap uut: ‘Ik bin Jaap Visser , veur vrunden en bekenden Jaap, en dit bin mien kiender Jasper en Jenneke.’ Wiels  hi’j Evelien ankikt, vaalt et him op dat ze zoe’n  mooie bos lang blond haor het. ‘Kom mar mit naor de kaemer, ik zal je wel wat ondersteunen,’ nuugt Jaap. Veurzichtig schosselen ze mit ’n beidend de kaemer in,  Jasper schoft rap een stoel an bi’j de taofel veur Evelien, wiels Jenneke mit een voetebaankien anzetten komt. Evelien legt heur bienen op et baankien en lachende priest ze: ’Jim passen mar goed op mi’j’.

‘We bin krek an ‘t aovendbroggien,  ie kun ok wel wat miteten,’ bödt Jaap an,  wiels hi‘j et nommer van zien huusdokter dri‘jt. ‘Zo, da‘s regeld, de dokter komt doukies langes.  Lao’we now eerst et eten mar daon maeken, vint Jaap.  Onderwiels vertelt Evelien: ‘Ik bin bi’j mien  zuster en zwaoger op vesite west, ze wonen in de stad.  Et was zo gezellig, en doe is de tied  me wat  ontscheuten, zodoende is de sni’jjacht me wat over ‘t mat kommen. Op de weerommeweg begon et de hieltied hadder te sni’jen, en ik kon bi’jkaans gien haand veur d’ogen meer zien. Doe bin’k mit de auto van de weg of raekt en in de sloot belaand. Inienen wodde alles duuster om me henne, ik daenk da‘k een posien van de wereld west bin. Vanwegens d‘r iene tegen de rute van mien auto klopte en de deure eupen trok, kwam ik weer bi’j zinnen. Et was de man die mi‘j hier henne brocht het.  Hoe lange as ik in die koolde auto zeten heb weet ik niet, mar ik bin tot op et bot verkluumd.  Ik hope niet da’k jim tot last bin, ik zal dommiet  een taxi bellen om mi’j naor huus te brengen,’ klappertaant ze. Ze kan bi’jkaans gien brood deur et keelsgat kriegen en perbeert een glas waarme melk leeg te drinken. ‘Ik vuul me lange niet in odder, dan bin ‘k weer waarm en dan he’k weer koolde rillings,’ bibbert ze.

‘Ie hoeven gien taxi te bellen heur, ie kun hier gerust een naacht uutvanhuzen. Wat vienen jim d‘r van  zeune en dochter van mi‘j?’

‘Ja, Evelien ie moe’n hier blieven!’ zegt Jasper. Jenneke nikt, en zegt: ‘Ie kun wel in Mem heur stoel zitten, dan is ‘t niet zo leeg meer in oons huus.’

‘Mien vrouw leeft niet meer,’ verdudelikt Jaap  Jenneke heur praot. ‘Morgen zien we wel es hoe as et d’r bi’j staot mit je auto. Mit dit weer kan d’r toch gien meens deur. Ie slaopen hier vannaacht mar, we hebben hier beneden nog wel een slaopkaemer over,’ oddert Jaap.

‘Dat zol wel mooi wezen, ik moet nog een aorig aende rieden eer da’ k thuus bin, en dat zal now muuilik gaon mit mien zere bien en dit malle weer,’ zocht Evelien.

Jaap nemt heur zo ongemurken es wat beter op, wiels de kiender beslag op heur leggen. Ze vraogen Evelien et hemd van ’t lief. Et is een kreers vrommesien, zo omdebi‘j dattig jaor, schat hi‘j. Aenliks vint hi’j et ok wel gezellig dat ze hier is. Weer vuult hi’j dudelik et gemis van een vrouw in zien huusholing. Ze hebben et brood nog mar amper op, as de belle gaot.   In de gang heuren  Evelien en de kiender de zwaore stem van dokter, as Jaap him binnen laot.

‘Is dit de pesjent?’ vraogende kikt dokter naor Evelien en geft heur een haand. ‘Ik bin dokter Frieling. Jow hebben nog al wat een kleur donkt me,’ zegt hi’j, wiels hi’j  zien oge over de pesjent gaon lat.

‘Jaap hej’ ok een kaemertien waor ik dit jonge vrouwmeenske even onderzuken kan?’

‘Jawel dokter, hier beneden,’ wist Jaap. Mit heur beidend helpen ze Evelien d’r henne.

As Jaap de keaemer weer in komt, vragt Jasper bezorgd: ’t  Zal toch niet slim wezen mit heur, Heit?’

‘We moe’n mar even ofwaachten wat  dokter zegt ,’ vint Jaap, wiels hi’j de broodtaofel begint of te roemen. As dokter een hottien laeter de kamer weer in komt blikken drie peer ogen him vraogende an. ‘Evelien kan beter mar op bedde blieven, ik bin bange dat ze goed koolde vat het. Ik laot hier een draankien aachter waor as ze om de peer uren wat van innemen moet.  Heur bien is wat verknoffeld, dat moet mit rust weer bekommen. Morgen in de loop van de dag kom ik nog weer daele,’ belooft hi‘j. Dan vaalt zien oge op de  verlochte kastboom. ‘Hebben jim die kastboom  zo mooi optuugd ?’  vragt hi‘j Jasper en Jenneke. Mit eernstige gezichies nikken ze beide van ja. ‘Heit het ok mithulpen!’ zegt Jenneke bliede. ’Et is een meraokels mooie boom,’ priest dokter heur eer hi’j weer vot gaot.

Jaap geft odder: ‘Blieven jim hier in de kaemer, dan kiek ik even bi’j Evelien,’ en rept him naor de slaopkaemer. Evelien ligt mit een hoogrooie kleur op bedde en het de kleren  nog an. ‘Ik heb gieniens naachtkleren en een tanebossel bi’j me,’ bibbert ze koorsig.

‘D’r ligt nog wel wat kleraosie van mien vrouw waj’ wel bruken meugen. Ik hael et veur je, dan hoej’ niet op je zere bien te staon,’ lost Jaap et perbleem op.

‘t Ís vusen te gek, ik bin je mar tot last. Eers kan ik mien zuster  ok wel bellen, dan kan zi’j me wel naor huus toe brengen,’ protesteert Evelien.

‘Is d’r iene bi’j jow thuus die  veur je zorgen kan?’ vragt Jaap.  ‘Nee, ik woon alliend,’ komt et d’r zochtende uut.

’Now dan blief ie hier tot aj’ weer beter binnen,’ besluut Jaap. ‘Hier is wat naacht-en  ondergoed, dat kuj’ wel bruken en dan geef ie je mar lekker daele,’ bedisselt hi’j. ‘Je draankien breng ik je doukies, daor moej’ om de peer uren wat van innemen, het dokter zegd. Morgen komt hi’j weer om te kieken hoe as et mit je gaot. Dus maegien, ie kún hielendal niet naor huus.  Geef mi’j et tillefoonnommer van je zuster mar, dan bel ik heur wel om te zeggen daj’ hier bi’j oons blieven,’ beslist Jaap.

‘Zuuk mar in mien tasse, daor zit een agenda in, et nommer onder de naeme Bredeveld is van mien zus,’ zocht Evelien berustend.

As  Jaap een  hottien laeter mit heur zuster belt en uutstokt wat d’r gaonde is, belooft ze de volgende dag mit heur man daele te kommen.

Even laeter, as Jaap mit et draankien bi’j de pesjente veur et bedde staot, zicht hi’j dat ze al in slaop raekt is. Veurzichies  schuddet hi’j an heur schoolder. ’Evelien wor es wakker…’ Ze slat de ogen op, komt een betien overaende en drinkt heur draankien op. ‘Je zuster wet d’r van, en maek je now mar nargens gien zorgen meer omme,’ stelt Jaap heur gerust.

‘Ik bin zo koold!’ rilt ze.

‘Za’k je een waarme kruke maeken?’ Evelien nikt, ‘ja, aj’ dat doen willen, graeg,’ bibbert ze.

Wiels Jaap drok in de weer is mit de kruke, vragt Jasper: ‘As Evelien morgen weer beter is kan ze mooi een spellegien mit oons doen.’

‘Lao’we et hopen,’ Jaap kikt bedaenkelik.

‘Heit, meugen we even tillevisie kieken?’ ‘Now veuruit,  evenpies nog,’ geft Jaap permissie. Aovens, as de kiender op bedde liggen, kikt Jaap nog es bi’j Evelien. Mit een rood heufd ligt ze te woelen in  bedde. Ze kon wel ommeraek koorsig wezen. Zorgelik maekt Jaap een washaantien nat en legt dat op  heur veurheufd, dan lopt hi’j op zien ti’jen zachies de kaemer uut. Wiels hi’j himzels een kop koffie maekt, maekt Jaap him zorgen. As d’r mar gien nerighied aachter die kooldklumeri’je vot komt. De tillevisie kan him ok niet boeien. De hieltied dwelen zien gedaachten weer naor Evelien. Tegen beddegaonstied stikt Jaap zien heufd weer bi’j heur om et hoekien, en wil heur nog wat van et draankien geven. Zachies schuddet hi’j heur wakker.  Evelien kikt verwilderd om heur henne. De kleren plakken an heur lichem vaaste van et koorszwiet. Mit een hoogrooie kleur  roast ze wild: ‘Henk…! Henk….!’

‘Rustig mar Evelien, rustig maegien’ perbeert Jaap heur te  kalmeren.  ‘Evelien, ie bin ja bi’j oons, bi’j  mi’j en Jasper en Jenneke.’ Zien hatte wodt wiek, hi’j moet  himzels bedimmen omreden hi’j  heur zo wel in zien aarms nemen wil.

Staorigan kalmeert Evelien weer wat. ‘Ik heb zo reer droomd’, zegt ze, as ze Jaap weerkent. ‘Hier … neem mar wat van dit draankien, dat zal je goed doen.’ Jaap legt zien aarm om heur schoolder, en laot heur drinken. Votdaolik vaalt ze weeromme in de kussens. Jaap zicht bezorgd hoe glaezig heur ogen staon.  Jaap is d’r niet gerust op. Ik kan mar beter bi’j heur waeken veur et geval ze weer zoe’n malle droom krigt, bedaenkt hi‘j.  Hi’j kikt eerst nog even bi’j Jasper en Jenneke, gelokkig, die beide slaopen as rozen. Ze zullen al wel dromen van et kastfeest, glimkt hi’j.

Beneden geft Jaap him daele in een de makkelike stoel, die hi’j naost Evelien heur bedde scheuven het, en trekt een deken over him henne. De slaop wil drekst nog niet kommen,  hi’j ligt mar wat te soezen. Zien gedaachten dri’jen de hieltied om Evelien. Wie zol die Henk toch wezen waor as ze in heur droom om reup? Zol dat heur vrund wezen? Waoromme vuult hi’j now evenpies een steek van jeloersighied in him opkommen? Hi‘j kent dit maegien nog mar een peer uurties, en toch het ze wat in him wakker maekt wat d’r eerder niet was. Hoe is et meugelik aj‘ iene diej’ allienig nog mar zien hebben, echt praot hebben ze ja nog mar amper, dat die toch wat in je los maekt? Mit die gedaachte wet Jaap niet goed raod. As hi’j de ogen dichte dot, zicht hi’j  hieltied heur gezicht zoas ze daor te slaopen ligt, veur him.  Heur rooie koorsige wangen mit et lange, blonde haor dat d’r as een kraans omhenne vaalt.

Zien Gerrie is d’r niet meer, en et zol wel goed wezen as d’r weer een ere vrouw in zien leven kwam, niet alliend veur him mar ok veur de kiender. Mar as ze al een vrund het, moet hi’j mar wat ofstaand holen, nemt hi’j him veur. Middernaacht schrikt Jaap wakker as Evelien weer wartael begint uut te slaon. Evenpies kikt hi’j mal om him henne, mar dan het hi’j weer klaor veur de geest wat d’r an de haand is. Evelien ropt weer om Henk , wiels Jaap perbeert heur wat tot rust te brengen. Et lange blonde haor plakt an heur heufd, en ze is zo hiete van de koors dat Jaap  d’r van schrikt. Mit een peer stappen is hi’j bi’j de tillefoon en belt de dokter. ‘Ik kom daolik!’ zegt die. Een stokmennig menuten laeter staot dokter schuddekoppende veur et bedde. Zorgelik zegt hi’j: ‘Ik bin bange dat ze een longesteken oplopen het. Ik zal heur een spuitien geven, dan zal ze vannaacht  wel wat rustiger deurslaopen, en krieg ie ok wat rust.’

Nao een hottien, as dokter vot is, keert de rust weeromme in huze Visser.  Jaap staot nog even op  Evelien  heur gezichte daele te kieken  now ze diepe in slaop is.  Hi’j vernemt dat hi’j in de peer uren dat hi’j heur kent, ze him zuver dierber wodden is. Zol dit liefde op et eerste gezichte wezen? vragt hi’j him of. Deur dit gevuul wet hi’j dat een ni’je relaosie niks in de wege staot. Mar d’r blift him toch wat steken. Die Henk zit him niet lekker, lange zit hi’j d’r in gedaachten mit omme te tiezen. ’t Is dan ok al ver nao middernaacht eer  hi’j de slaop te pakken krigt.

De ere morgen wodt Jaap wakker mit heufdzeerte. Dat komt d’r van aj’ je bi’j naachte alderhaande moezenissen in je heufd haelen, wet hi’j. Hi’j nemt een peer asperines in de hoop dat et rap ofzakken zal, iene pesjent is meer as genoeg, vint hi’j.

Jasper en Jenneke meugen as  zi’j heur anklieded hebben, even  bi’j Evelien om ‘t hoekien kieken . As ze zien dat ze nog slaopt gaon ze mit heur twiebeidend weer naor de huuskaemer. ‘Heitie.., zol Evelien gauw weer beter wodden en blift ze dan bi’j oons?’ vragt  Jenneke mit een bedrokt stemmegien.

‘Och mien maegien, dat wet heit  niet. We moe’n eerst mar ofwaachten wanneer ze weer beter is. Et onderwarp van gesprek  slaopt deur tot veer in de middag. As dokter weer langes komt, daenkt hi’j dat et argste wel wat over is. ‘Mar ze mag beslist niet uut bedde,’ waorschouwt hi’j. Jaap perbeert et Evelien zo vule meugelik naor de zin te maeken. As hi’j heur et draankien weer geven het , geft hi’j heur, zo mar pardoes een kussien op heur veurheufd. Evelien glimlacht even naor him en vaalt weer in slaop.

Jasper en Jenneke doen tegere een spellegien. Wiels Jaap de krante lest gaot de belle over. Op de stoepe staon een man en vrouw, votdaolik begript hi’j dat et Evelien heur femilie wezen moet.

’Jow bin Visser?  Ik bin Evelien heur zuster Gea, en dit is mien man Bram,’ stokt et vrommes uut. ‘Meugen wi’j even bi’j Evelien kieken, en hoe gaot et now mit heur?’

‘Ja wissezekers, kom d’r eerst mar  in,’ onderbrekt  Jaap heur spraokwaeterval. Gea en Bram heuren van Jaap hoe as et Evelien vergaon is, en dat ze beslist nog niet uut bedde mag van de dokter. ‘Kuj’ die drokte allemaole wel an?’ vragt Gea him. ‘O, jawel heur,’ is Jaap zien rappe bescheid. Hi’j moet d’r niet an daenken dat Evelien mit heur zuster mitgaon zal. As et bezuuk een hottien bi’j Evelien west is, kommen ze mit bezorgde gezichten weer in de keuken. ’Et liekt oons nog niet zo goed toe, ze zal zeker nog wel een stokmennig daegen op bedde bieven moeten,’ mienen ze. ‘De auto daor redde ik wel mit, ik zorg d’r veur hi’j bi’j jow op et hiem komt te staon,’ melt Bram nog as ze mit heur beidend de oftocht blaozen.

Deur de vesite van heur zuster en zwaoger is Evelien klaor wakker wodden. Soezende ligt ze te luusteren naor de geluden in huus. Ze vuult heur nog slim mu en zwiemelig, dat zal wel van ’t hoesten kommen, mient ze.  Toch hiel aorig van Jaap, dat hi’j heur as wildvremd vrommes zo mar in huus nemt, miemert ze. Butendat  maekt hi’j him een boel zorgen om heur het ze wel verneumen. Zo bezorgd as hi’j heur et draankien geft en heur kussens opschuddet, et geft heur een waarm gevuul van binnen. Een gevuul dat ze zo mist, now Henk d’r niet meer is. Ze kan d’r niks an doen, mar ze mag Jaap graeg lieden. Et is de eerste keer sund tieden dat een man heur weer wat meer dot as deurgaons.  Jasper en Jenneke bin ok lieve kiender. Now, now Evelien, zo kan et wel weer, ropt ze heurzels tot de odder, ie moe’n je mar gien dingen in je heufd haelen die d’r hielendal niet binnen.  Jaap het zien vrouw verleuren en het zorgen genoeg om twie kiender groot te brengen, da’s een zwaore zille om te trekken. Ze schrikt op uut heur miemederi’je deur et piepen van de slaopkaemerdeure. Zachies kiert hi’j eupen en dan staon Jasper en Jenneke bi’j heur veur et bedde.

‘Bi’j’ al weer beter?’vragt Jenneke mit een klein stemmegien.

‘Doe niet zo dom!’ zegt Jasper stoer. ‘Ie weten wel wat dokter zegd het, Evelien mag nog niet van bedde.’

Glimkende helpt Evelien heur kleine vrundinne. ‘Lichtkaans mag ik mit een peer daegen  wel weer es evenpies in de kaemer kieken.’

‘Doej’ dan een spellegien mit oons?’ vraogende blikken de brune kiekers van Jenneke heur an.

‘Wie wet mag et wel, ik zal et an dokter vraogen as hi’j weer komt,’ belooft Evelien.

‘Oons mem dee ok altied spellegies mit oons, mar now is ze d’r niet meer. Mem is now een klein steerntien an de hoge locht,’ zegt Jenneke mit een eernstig snutien.

‘Now is et vaeke stille in huus, oons mem kon altied zo mooi zingen’, zegt Jasper. Evelien heurt et stille verdriet in zien stem. Inienen bedaenkt Jenneke: ‘Evelien, ie kun ja wel bi’j oons wonen blieven, dan hebben wi’j weer een mem.’

Eer Evelien bescheid geven kan komt Jaap binnen. ‘Zo, ie hebben ziekebezuuk zie ik. Dokter Jaap vint dat et bezuukuurtien now lange genoeg duurd het,’ lacht hi’j. ‘Dus jongvolkien,  zwaai mar dag.’ Mit zaachte haand diregeert hi’j de jeugd de slaopkaemer uut.

Evelien gaot goed veuruut, nao een stokmennig daegen is ze al weer in de bienen. Veurzichtig lopt ze deur huus, en dot ze spellegies mit Jasper en Jenneke. De hiele dag braant de kastboom, gezellig is dat. Aovens, as de kiender op bedde liggen hebben Jaap en Evelien hiele eernstige gesprekken en kommen ze mekeer aorig naoder. Onderhaand is Jaap d’r ok aachter kommen dat die Henk uut Evelien heur koorsdromen, heur vrund was die veroongelokt is, en dat ze et d’r vaeke nog muuilik mit het.  Jaap het Evelien bekend dat hi’j waarme gevulens veur heur het. Veurzichtig wist hi’j  heur d’r op dat ze perberen moet et verleden rusten te laoten.

‘Ie hoeven Henk niet te vergeten, krekkengeliek as ik Gerrie niet vergeten bin. Et is een pat van oons leven west, dat hoeven we niet uut te poetsen. Mar we moe’n wel veerder, en mit de doden kuwwe niet leven. Een ni’je relaosie kuj’ wel ofwiezen, mar ie kriegen Henk d’r niet mit weeromme,’ perbeert hi’j heur te overtugen. Ondaanks Jaap zien woorden blift Evelien heur schuldig vulen as een aander et plak van Henk innemen zol. De waarme gevulens die ze het veur Jaap, en die ze niet ontkennen kan, drokt ze veer vot.

De iene dag nao de ere gaot veurbi’j  en de onzekerhied vret an Jaap. Evelien het him de hieltied nog gien uutsluutsel geven. Ze zit mit heurzels in de knoei, ze kan et schuldgevuul mar niet van heur ofzetten. Kot veur de kastdaegen hakt ze de kneupe deur. ‘Ik gao mien boeltien pakken en weer naor mien eigen huus,’ besluut ze. Et ofscheid vaalt iederiene zwaor. Bovendat gaot et Evelien slim an et hatte veur de kiender, as ze de bedrokte gezichies zicht. Mar ze mient dat ze niet eers kan. Mit traonen in de ogen bedaankt ze Jaap nog es uutgebreid veur alle goeie zorgen, en belooft him kontakt te holen.

As Evelien vot is goelen Jasper en Jenneke hiete traonen van verdriet, wiels Jaap et bi’jkaans ok niet dreuge holen kan. Hi’j perbeert de kiender te troosten; ‘kom nao et broodeten gaot Heit jim een verhael veurlezen’,  belooft hi’j.

Aovens lest Jaap een verhael over een joongien dat zien mem kwiet is en alles ofzuukt om heur te vienen. Gelokkig lopt et verhael goed of, mar de stemming blift bedrokt in huze Visser. As de kiender op bedde liggen, zuukt Jaap zien heil veur de tillevisie. Et is zo verhipte stille, leeg, en ongezellig in huus now Evelien vot is. Hi’j mist heur meer as dat hi’j docht hadde. Wat zol et mooi wezen as ze tegere weer een toekomst opbouwen konnen, ok veur de kiender die zo wies mit heur weren, daenkt hi’j. Mar nee, et zit d’r niet in, Evelien het heur keuze maekt. Zo zit hi’j wat te prakkeseren veur de tillevisie, zonder eins te zien wat d’r op is. Mit zien gedaachten is hi’j zo wied vot, dat hi’j de buterdeure niet eupen en dichtegaon heurt.

Et is al veer nao twaelven as Jaap naor bedde gaot. Zoas hi’j wend is kikt hi’j eerst nog even bi’j de kiender. Jenneke slapt mit heur doeme in de mond. Hi’j stopt de dekens nog even goed in, drokt een kussien op heur veurheufd, dan trekt hi’j de deure aachter him dichte. As hi’j op Jasper zien kaemertien komt, schrikt hi’j. Et bedde is leeg, nargens gien Jasper te bekennen. Jaap zuukt et hiele huus deur, mar beneden is et joongien ok niet. Dan ontdekt hi’j dat Jasper zien leerzens niet meer op de matte staon bi’j de deure, en zien jasse is ok vot. Ongerust rokt hi’j de buterdeure eupen en raost: ‘Jasper!… Jasper!! waor bi’j’!’

D’r komt gien antwoord, et blift doodstille. Wat veur kaante Jasper uutlopen is kan Jaap niet geweer wodden, vanwegens de sni’j die de hieltied nog daeledwarrelt. Jaap zien gedaachten goezen him deur ’t heufd, en de keel knipt him dichte van angst. Wat moet ik toch doen? Ik kan him niet zuken gaon omreden ik Jenneke niet alliend thuuslaoten kan. Et koolde zwiet brekt him van alle kaanten uut. Wat kan d’r allemaole wel niet gebeuren mit zoe’n joongien, allienig onderwegens bi’j naachte. Koorsachtig daenkt hi’j nao. In paniek gript Jaap de tillefoon en belt Evelien.

Evelien ligt al tieden in bedde. Ze ruult van de iene ziede op de ere en kan de slaop mar niet vatten. De hiele aovend het ze gien goed gevuul over heur besluut om niet mit Jaap in zee te gaon. In huus het ze mar wat ommedangeld en kon gien rust vienen. Doe ze veur Henk zien petret ston was et krek as nikte hi’j heur toe, en kwammen Jaap zien woorden heur weer in de zin. ‘Mit de doden kuj’ niet leven.’  Ze wet veur heurzels ok wel dat et waor is, en dat et gien verraod is an Henk om een ni’je relaosie an te gaon. Henk was wies mit heur en zol heur ni’j gelok nooit misgunnen, wet ze diepe in heur hatte. Ik zal mien toekomst ok weer opbouwen moeten, krekkengeliek as Jaap. Ze moet heurzels eerlik toegeven dat ze him meraokelse graeg lieden mag, ja meer as dat. Ze wol dat gevuul niet toelaoten, en het et votdrokt in et diepste kaemertien van heur hatte. As ze zo wied is mit heur gedaachten, gaot de tillefoon. ‘Evelien wat moet ik doen! Jasper is votlopen, ik kan him nargens vienen!’ heurt ze Jaap zien ongeruste stemme as ze opnemt.

‘Ik kom d’r votdaolik an.’ Rap schöt ze in de kleren, grist in de gauwighied heur tasse mit en start de auto. Wat zol et joongien toch allemaole in zien heufd haeld hebben om zomar vot te lopen mit dit winterweer, en dan ok nog bi’j aovend zo laete, daenkt ze ongerust. ‘Evelien, hool je heufd d’r bi’j, riede veurzichies en maek gien brokken,’ sprekt ze heurzels toe. Et sni’jt nog de hieltied en zodoende kan ze niks opschieten. Nao een poze, veur Evelien heur gevuul bin et uren, komt ze al aorig in de buurt van Jaap zien omkrieten. In et dörp zicht ze mit een schim dat ze al bi’j et bushokkien daele ridt.  Mar wat is dat? Beweegt daor wat in et hokkien? Zit daor iene op et baankien? Kalmpiesan ridt Evelien heur auto aachteruut en stopt bi’j et bushokkien. Ze stapt uut en lopt op et kleine hopien meenske toe dat op et baankien zit. ‘Jasper, bin ie dat? Wat doej’ hier toch middernaacht mit die koolde, in de sni’j?’ Bliede dat ze him vunnen het nemt ze et mannegien, dat over zien hiele lichem rilt van de koolde, in heur aarms en zet him in de auto. Een klied dat nog op de aachterbaanke ligt, wikkelt ze om him henne. ‘Zo, now gaon we rap naor  Heit en Jenneke, ze bin doodsongerust. Waoromme bi’j’ toch votlopen joongien,’ vragt ze zaachte.

‘Ik wol jow zuken,’ bibbert Jasper zachies. Evelien heur hatte stroomt over van medelieden, en veur heurzels is ze d’r wisse van dat ze een goed besluut neumen het.

Deur alle raemen straolt et locht naor buten, zicht Evelien as ze de dam indri’jt. De veurdeure gaot eupen en een hanewringende, en raodeloze Jaap staot op de stoepe. Hi’j ropt: ‘Evelien, Jasper is votlopen, en ik weet niet waor ik him zuken moet!’ Een snok ontglipt him as Evelien heur aarms om him henne slat. ‘Kiek es wie d’r aachter in mien auto zit,’ glimkt ze.

‘Jasper!! Waor hej’ him vunnen?’ Veraldereerd tilt Jaap zien verleuren zeune uut de auto en draeft mit him naor binen. Wiels Evelien een waarme kruke maekt veur Jasper, legt Jaap him zorgzem in de baank mit een deken over him henne. As de gemoederen wat tot rust kommen binnen, en Jasper weer wat opwaarmd is, gooit Jaap de vraoge d’r uut die him al een poze op zien tonge braant: ‘Jasper, waoromme bi’j’ toch votlopen joongien?’

‘Ik wol Evelien zuken.’ Mar et was zo slim koold en ik kon et pad niet vienen vanwegens de sni’j. Bi’j de grote karke heurde ik zingen van Stille naacht, Heilige naacht, mar daor dust ik  niet naor binnen te gaon.  Doe kwam ik bi’j et bushokkien.  Ik was zo mu en gong op et baankien zitten te waachten tot de bus kommen zol. Mar et duurde mar, en et duurde mar en de bus kwam mar niet.  Mistroostig kikt Jasper naor Evelien en zegt: ‘Ik wol je vraogen aj’ weer bi’j oons kommen willen te wonen. Et is zo stille now ie votgaon binnen, en Jenneke en ik, en Heit bin zo verdrietig’, klaegt hi’j.

Andaon knuffelt Jaap zien zeune en zegt: ‘Och mien joongien, dat kan toch niet. Evelien is weer beter en woont now weer in heur eigen huus.’  Over et heufd van Jasper vangt Jaap een straolende blik op van Evelien. Glimkende zegt ze: ‘Ik daenke da’k hier mar wonen blieve as jim et goed vienen.’

‘Jaap kan zien oren niet geleuven, rap schöt hi’j overaende en nemt Evelien in zien aarms.

‘Och mien maegien, wat maek ie me bliede, en ok de kiender,’ lacht Jaap. Evelien heur antwoord smoort hi’j deur zien lippen op heur mond te drokken, en even bin ze beide alles om heur henne vergeten. Ze kommen weer wat bi’j de warken as Jasper vanof de baank ropt: ‘Hoera, wat fijn, now kriegen we een gelokkig kastfeest.’

In alle konsternaosie het gieniene verneumen dat Jenneke in heur naachtponnegien  in de kaemer staot. ‘Blief ie bi’j oons Evelien en wor ie dan oonze memmie?’ juicht ze bliede. ‘Ja heur,’ zegt Evelien, en wiels d’r een traon van ontroering over heur wange rolt, knuffelt ze de beide kiender. Ze vuult van binnen de waarmte van et gelok wat heur mittenneer te waachten staot, en is d’r wisse van dat ze een goed besluut neumen het.

‘Ik maek oons allemaole een beker waarme sukelaomelk en dan gaon jim naor bedde. Et is vusen te laete veur zokke kleinjongen as jim,’ lacht Jaap. Een hottien laeter brengen Jaap en Evelien tegere de kiender op bedde. Et is een hiele wonderbaorlike naacht, mar allemaole kun ze heur gelok niet op. Eer Jasper in slaop vaalt vragt hi’j nog: ‘Heit, blift Evelien now veur altied bi’j oons wonen? ‘ Jaap nikt, hi’j wodt d’r wiek van om zien hatte, now hi’j  mit de neuze op et feit drokt wodt hoe slim de kiender een mem mist hebben. Onderhaand is de naacht al half verstreken as Jaap en Evelien tegere nog in de baank zitten, ze hebben nog zovule te bepraoten. Jaap hoolt zien aarms stief om heur henne, wiels zi’j him uutstokt waorom ze besleuten het om mit him en de kiender een ni’j leven op te bouwen.

‘Ik kan mien gelok niet op, et is krek as droom ik’, zegt Jaap, wiels hi’j heur beiden een glas wien inschinkt. Dan nemt hi’j Evelien in zien aarms, en mit zien gezichte in heur blonde haoren fluustert hi’j andaon: ‘Evelien, dit wodt een kastfeest mit een goolden raantien.’