De Ovend

Omslagfoto De Ovend (Sietske Bloemhoff)

In et aprilnommer van et Stellingwarver tiedschrift De Ovend is vanwegens 70 jaor bevri’jding veul ommedaenken veur de Twiede Wereldoorlog, en dan mit naeme in de regio  Stellingwarf. Zo vertelt Jan Menger van De Blesse in ‘Dit plak dot me wat’ an redakteur Jannes Westerhof over zien verzaemeling militaria, en bezuken ze tegere et begreefplak in Wolvege daor zeuven bemanningsleden van een Engelse bommewarper begreven liggen. De Lancaster wodde deur een Duuts jachtvliegtuug daelescheuten en kwam branende terechte op et drassige laand bi’j de Sas aachter Sunnege/Ooldetriene. Harmen Houtman schrift over zien reize naor Auswitz – Birkenau en over welke indrok die reize op him maekte. Sjoukje Oosterloo schrift over heur herinnerings an de oorlogsperiode doe ze as kiend vlak bi’j de Drie Tolhekken in Oosterwoolde woonde: ‘Doe de oorlog oflopen was, zag ik op een dag mien Heit thuuskommen. Hi’j was doe bi’j de burgerbescherming. Ik ston mit mem veur et keukenrute en zag een lange riegel mannen anlopen kommen. Twie an twieje leupen ze, en ze hadden allemaole een briede baand om de aarm. Doe de mannen an oons huus toe weren,  stapte heit uut de riegel.  Dat was veur mi’j et aende van de oorlog.

In huus wodde laeter nooit meer over de oorlog praot. Dat doodzwiegen het niet goed west, het laeter wel blieken daon.

Heit kon muuilik praoten over dingen die hi’j mitmaekt het in de oorlog. Vandaege-de-dag hej’ veur zokke perblemen naozorg of ie gaon naor een psychiater. Daor wodde nao de oorlog gien andacht an geven. Et was weer vrede en d’r mos warkt wodden.

Op een dag, et zal in 2007 west wezen, kwam ik onverwaachs bi’j Heit deur de deure. Hi’j zat aachter et orgel te speulen. Doe vertrouwde hi’j me toe, dat as hi’j slim last hadde van oorlogsgedachten, hi’j aachter et orgel zitten gong te speulen. Dan zakten die alderverschrikkeliksten gedaachten weer wat vot en wodde hi’j weer rustig. Dat was dus Heit zien therapie’.

Et Bosbargpad en meer

In De Ovend van april is d’r ok andacht veur et ni’je Bosbargpad in Appelsche. Redakteur Jan Koops was daorveur in gesprek mit Henk Jongsma en Geert Veen van de Historische Verieninge Appelsche e.o. In De Ovend van juni schrift Koops veerder over dat ni’je pad, daor aj’ al lopende onderwegens tal van historische biezunderheden integen kommen zullen. De ni’je Ovendredakteur schreef liekewel ok et slim wetensweerdige artikel ‘Een kruus uut de oorlog om België’. Sund 1839 is België onofhaankelik, mar veurofgaonde daoran was d’r een kotte oorlog. Een groot leger van vri’jwilligers perbeerden die onofhaankelikhied te keren, en in dat leger zatten meer as vierduzend Friezen. Van roem 130 daorvan is zeker dat ze uut de Stellingwarven kwammen.

Veerder in De Ovend

Johan Veenstra vertelt opni’j over de aeventuren van zien beide katten Boris en Joris, Jan van Mackem haokt in op et begrip ‘melkbussehoogte’, en Freddie de Vries het zien overdaenkings bi’j De Lende… In ‘Bericht uut Osaka’ schrift Anne Henk Bloemhoff o.e. over et plaetselike dialekt van die stad, et Kansai-ben, en uteraord vertelt Frank Spijkers in zien striptekening weer over Otto, heer van Buil!

‘Om de streektael te bevodderen moej’ veural niet drammerig wezen,’ zegt Gerrit Dannenberg uut et Twentse Riessen in de ni’jste Ovend. In de serie ‘Oosterse kontakten’ praot redakteur Jannes Westerhof mit disse lerer Nederlaans, die him geweldig inzet veur et Twentse streektael. Naost schriever in et Twents is Dannenberg o.e. akftief veur de stichting Twentaal en is hi’j einredakteur van et Twentse tiedschrift Niejen Bodbreef van de Kreenk veur de Twentse Sproake.

Kuieren tussen Paosloo en Blesdieke

Schrieversronte-veurzitter Ype Dijkstra kuierde tegere mit Geert Lantinga veurige zommer al es mooie route die in de ni’jste Ovend beschreven wodt. (Foto: Geert Lantinga)

In et eerste nommer van et ni’je jaor is een biezundere kuiertocht opneumen. Die tocht die diels anslöt bi’j et in 2013 eupende WaterReijkpad, gaot veur een groot pat deur de prachtige omgeving tussen Paosloo en Blesdieke. De kuier is uutzet en beschreven deur Geert Lantinga van Wolvege. Lantinga zorgde veur veul historische aachtergrondinfermaosie en mooie foto’s uut de omgeving van de kuier. In de kommende Ovends zal d’r vaeker ommedaenken wezen veur biezundere kuiers in de Stellingwarver regio.

Boris en Joris

De Ovend van feberwaori gaot uut aende mit een serie van prachtige verhaelen over de beide katten Boris en Joris. Boris en Joris bin de ‘leasekatten’ van Johan Veenstra. Mit riegelmaot vertelt Johan over de streken van Boris en Joris in zien digitaole dagboek, mar de kommende tied ok in De Ovend!

Melkbussehoogte

In De Ovend van feberwaori is opni’j een humoristisch verhael van Freddie de Vries opneumen. Dit keer vertelt de schriever én voetballer uut Hooltpae over et voetballejargon, en legt hi’j uut wat een balle op melkbussehoogte inhoolt…

Over zien erverings in Osaka in Japan vertelt Anne Henk Bloemhoff; hi’j zorgde ok veur disse foto.

In de ni’jste Ovend is vanzels veul meer te lezen. Zo is d’r ok ommedaenken veur de tael, d’r bin gedichten te lezen van o.e. Attie Nijboer, en d’r is weer een mooi verhael in te vienen van Lily Köhler. Over et leven én de (streek)tael in de Japanse stad Osaka vertelt Anne Henk Bloemhoff, hi’j studeert in die miljoenestad Japans.

In et decembernommer van et Stellingwarver tiedschrift De Ovend vertelt redaktielid Jimmy Visser in ‘Et veuroffien’ dat ze stopt as redakteur van dat blad. Jimmy Visser het jaoren de redaktie voerd, tegere mit Koosje Hornstra en Jannes Westerhof, en mit Sietske Bloemhoff as buroredakteur. In heur laeste Veuroffien lat ze weten dat ze et wark altied graeg daon het, mar dat de tied kommen is om dat es an een aander te gunnen. Zo zegt ze ok: ‘Ik bin [as redaktielid] slim aorige meensken tegenkommen. Et is nog altied een ni’jsgierig blad, et zicht d’r mooi uut en is veur iederiene leesber. Ok kuj’ d’r mit de diek uut!’

Jimmy Visser wodt vanof jannewaori 2015 opvolgd deur Jan Koops van Oosterwoolde.

Op ‘e foto: Jimmy Visser lest veur tiedens de vri’jwilligersaovend in 2013 (Lenus v.d. Broek)

Op et omslag van de laeste Ovend van 2014 is een prachtige sfeerfoto van Ruurd Jelle van der Leij ofdrokt.

In et decembernommer van et Stellingwarver tiedschrift De Ovend slöt Geert Lantinga zien serie artikels over De Lende of. In et zesde en laeste diel vertelt Lantinga over et pat van De Lende tussen de brogge bi’j de Linthorst Homansluus en et plak De Kuunder.

Ok Kees Koopstra het et over de revier, mar dan in een eer verbaand. Koopstra vertelt over zien erverings mit et snoekevisken, en dat gaot niet hielemaole zoas hi’j him dat veursteld had…

Redakteur Jannes Westerhof praot in ‘Dit plak dot me wat’ mit Fettje Alten van Noordwoolde. Zi’j vertelt dat et gebouw van de Stellingwarver Schrieversronte veur bheur hiel belangriek is. ‘Alle jaoren a’k nao de sutelaovenden in et donker weerommekom en et gebouw vol in et locht staot, daenk ik wel een keer: dat hebben we dan toch mar mooi veur mekeer kregen’. In de tied dat Fettje Alten in et bestuur van de Stellingwarver Schrieversronte zat is et oolde baankgebouw ankocht deur de stichting. Vandaege-de-dag is ze as vri’jwilliger in de weer veur et Kenniscentrum van de SSR.

Ok now staon d’r weer een peer mooie verhaelen in De Ovend, beide hebben te maeken mit de zorg. Freddie de Vries vertelt over Áachter de deuren’, Lily Köhler over et zorgstelsel van tegenwoordig. Veur gedichten zorgden Klaas Knillis Hofstra en Willem Jan Teijema, en in de strip Otto van Buil lat Frank Spijkers Otto over waeter lopen.