Algemien

Op et mement warkt filmmaeker Thomas Rovers uut Grunningen nog hadde deur an zien dokementaire over et Fochtelervene. Die dokementaire maekt hi’j in opdracht van de Stellingwarver Schrieversronte, die veur dit prachtige projekt een flink subsidiebedrag kreeg van Rabobaank Heerenveen-Zuidoost Friesland. Alle opnaemen veur de dokementaire bin intied maekt, Rovers is op dit mement drok in de weer mit et monteren van de film. Et doel is dat de dokementaire begin 2021 klaor is.  

Ontstaons- en laandschopsgeschiedenis

In de verhaelende dokementaire kommen veul verschillende aspekten an de odder die mit et Fochtelervene te maeken hadden, of nog hebben. Hoe ontston et gebied, wie woonden d’r, hoe leefden de meensken mit en op et vene, wat veraanderde d’r deur de jaoren henne.

   Veul ommedaenken is d’r veur de ontstaons- en laandschopsgeschiedenis van et gebied. In de film vertellen daor mit naeme dr. Roy van Beek (archeoloog) en promovendus Cindy Quik (fysisch geograaf) over. Beide bin verbunnen an de WUR (Wageningen University & Research), en bin deur laandschopshistorikus drs. Dennis Worst uut Else hierveur benaoderd. Worst, sund kot warkzem bi’j Landschapsbeheer Friesland in Beetsterzwaog, vertelt zels over de laandschopsgeschiedenis.

   An de dokementaire warkten o.e. ok Natuurmonumenten mit en streekkenner Otto de Vent. Ok Jan Oosterkamp, die een schoffien leden uut de tied raekte, is in de film te zien en te heuren. In et vroege veurjaor was Rovers nog op bezuuk bi’j Oosterkamp en maekte doe die opnaemen. 

Kenniscentrum SSR

De Fochtel heurt bi’j de vroegst bewoonde gebieden van Noord-Nederland. D’r was in elk geval al veur oonze jaortelling spraoke van bewoning. Dat wodde dudelik doe de bekende perf. A.E. Van Giffen in de dattiger jaoren van de veurige ieuw de grondsporen van een nederzetting uit de prehistorie ontdekte. Dat betekende ok dat d’r doe al spraoke west wezen moet moet van de invloed van et gebied op de meens en aandersomme. Veul bronmateriaol  wodt sekuur beweerd in et Kenniscentrum van de Stellingwarver Schrieversronte, zoas de kollektie van H.J. Popping en dat van et in 2005 uutgeven boek ‘Archeologie van de Stellingwerven’ van Sake Jager en Evert van Ginkel. 

Van oergebied tot van levensbelang

Mit deze briede opzet wil de Stellingwarver Schrieversronte veural zien laoten wat et gebied deur de ieuwen henne west is: van oergebied tot van levensbelang veur de bewoners tot et netuurgebied van now, antrekkelik veur de meensken in de buurt en veur toeristen.  

Thomas Rovers

Filmmaeker en historikus Thomas Rovers uut Grunningen verdiende in de Stellingwarver regio eerder al zien sporen mit et schrieven en regisseren van de speulfilm ‘Daor klept de klokke weer’, en kotleden verzorgde hi’j nog de opnaemen van een tal veurleesverhaelties veur ukken. Veur de Stellingwarver Schrieversronte zal hi’j ok veur de verfilming van verhaelen van Rob Zethoven, oold-huusdokter uut Berkoop, zorgen gaon.

Foto: Ype Dijkstra

• 

Et bestuur van de Stichting Stellingwarver Schrieversronte het veurige weke een ni’je direkteur ansteld, die mit ingang van 1 jannewaori de taeken van de direkteur van now,  Sietske Bloemhoff uut Ni’jberkoop, overnemen zal. Nao een solsetaosieprocedure van een maond of drieje het et bestuur een geschikte opvolger vunnen. Et gaot om de 52-jaorige Abel Darwinkel uut Appelsche, gien onbekende in disse regio en Drenthe in et biezunder.

Van 2003 tot 2018 was Darwinkel as Drentse streektaelfunktionaris bi’j et Huus van de Taol in Beilen warkzem. Zo prissenteerde hi’j veur een flink tal jaoren tegere mit zien kollega Jan Germs – Germs was tot halverwege dit jaor direkteur van et Huus van de Taol – ’Jasbuus vol Dreents’ veur TV Drenthe, een daegeliks pergramme mit kot ommedaenken veur ’t Drents. Ok bekend bin zien artikels mit ’Strunen in de Dreentse Taoltuun’.

Biezunder is dat Darwinkel zien ni’je warkgever indertied adviseerd het bi’j et instellen van et streektaelinstituut van zien veurige warkgever. Mit naeme oold-Schrieversrontedirekteur Pieter Jonker het doe verschillende keren mit Jan Germs de ‘in en outs’ daorveur deurneumen.     

Mit pensioen

Bloemhoff stopt vanwegens heur pensioengerechtige leeftied an et aende van december, naodat zi’j roem 35 jaor verbunnen west het an de Schrieversronte. Eerst gong zi’j uut aende mit et ontwikkelen van Stellingwarfstaelig lesmateriaol, laeter kwam daor o.e. et vaktaele-onderzuuk t.b.v. et Stellingwarfs Woordeboek bi’j. Begin 2007 volgde zi’j Pieter Jonker op as direkteur van et  instituut in Berkoop. De Schrieversronte het op dit mement vier dieltiedmitwarkers in dienst en d’r is een niet onbelangriek legertien vri’jwilligers wekeliks aktief.

Eigen uutgeveri’je ‘Bij Abel’

Darwinkel studeerde Algemiene Literatuurwetenschappen en Romaanse taelen in Grunningen. Naodat hi’j in 2018 ofscheid nam van et Huus van de Taol begon hi’j in meert 2019 zien eigen uutgeveri’je ‘Bij Abel’. Eerst gaf hi’j zien eigen boek mit Drentse verhaelen ‘Waotertrappeln’ uut, mar al gauw melden heur ok ere schrievers. Zo gaf hi’j in november 2019 et boek ’Elkien mankeert wal wat’ uut van de Drentse schriefster Aagje Blink en in april 2020 et boek ’Jeep Van Kamp Tot Kamp’. Oflopen 20 oktober verscheen bi’j Van Gorcum in Assen et boek ’Midwinter tradities in Drenthe’ daor hi’j tegere mit Henk Nijkeuter en Rik Klaucke veur zorgde.  

In et veurjaor mos de jaorvergeerdering van de Stellingwarver Schrieversronte vanwegens corona uutsteld wodden. Laeter wodde besleuten om de jaorvergeerdering in de haast te holen, en dan op woensdagaovend 28 oktober. Mar vanwegens de ni’je coronagolf kan de vergeerdering opni’j niet holen wodden; et bestuur zal daoromme now kieken naor  een ni’je daotum in et veurjaor van 2021.

Et kantoor van de SSR is opni’j hiel beparkt eupen, zodat mails en post wel lezen wodden; bestellings wo’n op donderdaegen verwarkt. Op ’e websteden blift vanzels zoas altied et laeste ni’js te lezen.