Stellingwarver laandschoppen en netuur in keunstboek

De Stellingwarver Schrieversronte is van doel en geef in de zommer van 2020 een biezunder keunstboek uut. In dat boek zullen ofbelings van wark van keunsteneresse Sybranda Wieringa uut Grunningen opneumen wodden. De uutgifte wodt koppeld an de tentoonstelling van Wieringa zoas die in de maondenn juli en augustus bi’j de Schrieversronte te zien wezen zal. Op et mement is de schilderes al drok in de weer mit heur veurbereidings daorveur. De onderwarpen van heur wark veur de tentoonstelling bin verschillende netuurgebieden en laandschoppen in Oost- en West-Stellingwarf.

Oproep veur verhaelen en gedichten

Al dit wark van Sybranda Wieringa zal opneumen wodden in een biezunder keunstboek. Et boek zal daornaost veurzien wodden van Stellingwarver verhaelen en gedichten die inspireerd binnen op ’e gebieden die Wieringa veur heur tentoonstelling schildert. Daorbi’j gaot et om al bestaonde verhaelen en gedichten, mar de uutgeveri’je van de Schrieversronte wil ok graeg ni’j wark van zoveul meugelik verschillende Stellingwarver schrievers opnemen. Dat daoromme wodt now al vraogd om veur disse uutgifte wark op te sturen. Dat kan tot 1 meie 2020, daornao gaot een speciaole kemmissie an de slag om een keuze te maeken uut et al bestaonde wark en uut et wark dat inzunnen is.

Sybranda Wieringa

Sybranda Wieringa wodde in 1959 geboren in Emmen en volgde in de jaoren 1979-1984 heur opleiding an de keunstakedemie Minerva in Grunningen. Vandaege-de-dag geft ze les an Keunstakedemie Frieslaand. Stellingwarf is veur heur gien onbekend gebied, ze woonde alderdeegst kotte tied in Else. Over heur wieze van warken zegt ze: ‘De intensiteit van de beleving is de motivatie van je keuze voor bepaalde materialen en kleuren. Mijn motivatie is geworteld in een diepe nieuwsgierigheid naar hetgeen er om mij heen is en de vraag waarom het er is. Er ontstaat dan een boeiende wisselwerking tussen mijzelf en het onderwerp dat ik schilder. In die zin zou je kunnen zeggen dat ik mijzelf schilder; niet meer en niet minder.’

Et verhael van Zander

Tiedens de perveensiaole verhaeleaovend verscheen in Donkerbroek et biezundere verhael ‘De wereld van Zander’ in boekvorm. Et verhael van ‘de vrome landverhuizer Zander Jacob Klooster (1820-1906)’ uut Donkerbroek wodde schreven deur dr. Rienk Klooster uut Liwwadden. Et eerste exemplaor van et ni’je boek rikte de auteur uut an Martha en Lieuwe Tiesinga van Oosterwoolde. Martha kende de antekens van Zander en zorgde d’r veur dat Klooster, die daor veul belangstelling veur hadde, et dokement in hanen kreeg. Now is Lieuwe in de veerte ok nog femilie van Zander, zodat et verhael van Zander veur de Tiesinga’s zels ok hiel weerdevol is. Et twiede exemplaor was veur Jan Koops uut Oosterwoolde, die as ‘mitlezer’ van et manuskript veur de auteur van groot belang west hadde. 

Mitien nao de prissentaosie vertelde Rienk Klooster over et biezundere verhael van de uut Donkerbroek ofkomstige laandverhuzer Zander Jacobs Klooster. Die was al even boven de tachtig doe hi’j alderhaande herinnerings uut zien leven an et pepier toevertrouwde. Hi’j kikt in zien antekens weeromme op zien jeugd, zien schoeletied, zien femilie, gebeurtenissen die hi’j mitmaekte en personen die hi’j ontmoet het; in Donkerbroek liekegoed as in de ‘ni’je wereld’. Hi’j vertelt liekewel ok over zien persoonlike geleufsleven, en die antekenings maeken de uutgifte interessaant vanuut godsdienstpsychologisch en godsdiensthistorisch oogpunt. Zo kommen d’r verschillende aspekten in an et locht over de ofscheidingsbeweging in Donkerbroek, Haulerwiek en Appelsche.  

Op zien Donkerbroekemers

Omdat Zander in zien antekens veural ’op zien Donkerbroekemers’ schrift – dat wil zeggen dat hi’j in et Stellingwarfs schrift zoas dat in de negentiende ieuw in zien geboorteplak praot wodde – is dit egodokement ok taelkundig van belang. Dat was dan ok de reden dat in et twiede pat van de aovend taelkundige dr. Henk Bloemhoff van Oosterwoolde ingong op de biezundereheden van de tael uut de tied van Zander. An et begin van zien inleiding gaf hi’j ok an dat in et Donkerbroek van doe veerweg et grootste pat van de inwoners nog Stellingwarfs praotte.

Et boek  ’De wereld van Zander. Herinneringen van de vrome landverhuizer Zander Jacobs Klooster’(1820-1906) uit Donkerbroek’ is een weerdevolle anvulling op de boeken die an now toe over de streekgeschiedenis van Oost-Stellingwarf verschenen. Et wodde uutgeven deur de Stellingwarver Schrieversronte, telt 288 bladzieden, is veurzien van foto’s en kost € 17,50. Veur de vormgeving en et mooie omslag zorgde  ‘BVK vormgeving’ van Haulerwiek.

Foto’s: Lenus v.d. Broek

De wereld van Zander Herinneringen van de vrome landverhuizer Zander Jacobs Klooster (1820-1906) uit Donkerbroek

Donderdagaovend 15 november is in Donkerbroek de prissentaosie van ’De wereld van Zander. Herinneringen van de vrome landverhuizer Zander Jacobs Klooster’(1820-1906) uit Donkerbroek’ van de haand van dr. Rienk Klooster uut Liwwadden.

   Dit biezundere boek gaot over de uut Donkerbroek ofkomstige laandverhuzer Zander Jacobs Klooster die al even boven de tachtig is as hi’j alderhaande herinnerings uut zien leven an et pepier toevertrouwt. Zo blikt hi’j weeromme op zien jeugd, zien schoeletied, zien femilie, gebeurtenissen die hi’j mitmaekte en personen die hi’j ontmoet het; in Donkerbroek liekegoed as in de ni’je wereld. De inkiek die hi’j daorbi’j geft in de ontwikkeling van zien persoonlike geleufsleven maeken de antekenings mitien interessaant vanuut godsdienstpsychologisch en godsdiensthistorisch oogpunt. Zo kommen d’r verschillende aspekten in an et locht over de ofscheidingsbeweging in Donkerbroek, Haulerwiek en Appelsche. Omdat Zander veural ’op zien Donkerbroekemers’ schrift, dat wil zeggen dat hi’j in et Stellingwerfs schrift zoas dat in de negentiende ieuw in zien geboorteplak praot wodde, is dit egodokement ok taelkundig zien van belang.

   Mit et egodokement kwam Rienk Klooster in de kunde doe hi’j bi’j Martha en Lieuwe Tiesinga van Oosterwoolde op vesite was. Martha vertelde over de antekenings van Zander en zorgde d’r veur dat Klooster, die d’r mitien veul belangstelling veur toonde, et dokement in hanen kreeg. Lieuwe is in de veerte nog femilie van Zander, zodat et verhael veur de Tiesinga’s slim weerdevol is. Klooster raekte al gauw onder de indrok van de inhoold van et verhael van Zander en et leek him van belang om et onder de meensken te brengen. Hi’j zocht kontakt mit de Stellingwarver Schrieversronte, en al gauw wodde ofpraot dat et boek uutgeven wodden zol. Rienk Klooster zol liekewel eerst de toch wat muuilik te lezen tekst toegaankelik maeken veur de toekomstige lezers.

   In et eerste diel van et boek van Klooster wodt et verloop van de ofscheidingsbeweging en de historische wottels daorvan in de ’Nadere Reformatie’ beschreven. En ok hoe die beweging verlopen is op ’e Smilde, Appelsche, Haulerwiek en Donkerbroek en hoe disse meensken kontakt mit mekeer hadden.

   Nao de godsdiensthistorische en taelkundige inleiding volgt in et twiede diel de tekst van het egodokement van Zander Jacobs Klooster. D’r is daorbi’j keuzen veur een anpak waarbi’j de tekst zoveul meugelik staon blift zoas de oorspronkelike, mar die dus veul toegaankeliker wodden is veur de lezers.

   Et boek, dat 288 bladzieden telt en veurzien is van foto’s, kost € 17,50. Et wodde drokt bi’j Printbase in Suntjehannesge, veur et omslag en de vormgeving zorgde BVK vormgeving uut Haulerwiek.  

Ni’j boek mitien de sutelkrojen in

Mitien naodat Schrieversronteveurzitter Klaas van Weperen maendagmiddag de eerste exemplaoren van et ni’je boek ‘Luudklokken en klokkestoelen in Stellingwarf’ uutrikt hadde an de beide auteurs d’r van, kon et boek ok de krojen in van de sutelaktie. Die jaorlikse verkoopaktie van boeken en ere negosie zol even laeter uut aende gaon. Et ni’je boek, dat schreven wodde deur Jan Koops en Sietske Bloemhoff, was morgens rechtstreeks vanuut Tsjechië in Berkoop bezorgd. Van Weperen gaf an dat et bestuur van de Schrieversronte ommeraek wies is mit disse ni’jste uutgifte, omdat opni’j een belangriek diel van de historie van de Stellingwarver regio vaastelegd is. In et boek staon arg veul ni’je gegevens, niet alliend over de klokkestoelen, mar veural ok over de luudklokken: daor is eerder niet op zoe’n uutgebreide en verantwoorde wieze over schreven. Dat gelt hielemaole veur et heufdstok dat Jan Koops schreef over de geschiedenis van de klokken in de Twiede Wereldoorlog. Op vri’jdagmiddag 20 september is d’r in Else een speciaole bi’jienkomst angaonde et verschienen van dit belangrieke boek veur de regio, zo vertelde de veurzitter.

Eupening sutelaktie

Ok veur de ere ni’je uutgiften in de krojen hadde Van Weperen vanzels ommedaenken, zoas ‘As ik kiezen moch…’ van Harmen Houtman, de Stellingwarver Spreukekelender 2020 en de stick mit daorop de film ‘Daor klept de klokke weer’. Hi’j vertelde butendat dat et eerstvolgende boek dat de stichting uutgeft half oktober al verwaacht wodt. Dat is ‘De wereld van Zander, een egodocument van een landverhuizer uit Donkerbroek’ en wodde schreven deur Rienk Klooster.

De sutelaktie kon liekewel pas echt beginnen gaon naodat die ‘eupentoeterd’ was. De ere was dit keer veur Jan Koops, omreden die him dit jaor wel hielemaole extra inzet veur de schrieveri’je in et Stellingwarfs. Zo is hi’j mit nog een boek in de weer, ok dat zal nog dit jaor verschienen. Daornaost is hi’j et hiele jaor deur doende as redakteur veur et Stellingwarfs tiedschrift ‘De Ovend’. Koops bleek gelokkig nog genoeg aosem over te hebben veur een beste galp op ’e toeter…

Klaas van Weperen weenskte iederiene een hiele goeie sutelaktie toe, en hoopte dat et risseltaot weer krek lieke goed wezen zal as veurig jaor. De sutelaktie is disse weke en kommende maendag in West-Stellingwarf, daornao wodt veerder suteld in Oostaende.

Foto’s: Lenus v.d. Broek

Eupen monementedag

Op 15 september wodt in de gemiente Oost-Stellingwarf veur de dadde keer mitdaon an de Eupen Monementedag. Krek as bi’j de twie veurige keren is ok et gebouw van de Stellingwarver Schrieversronte die dag los. Et gebouw zels is een gemientelik monement, mar in de hal en de grote zael van et taelinstituut is d’r die dag extra ommedaenken veur de klokkestoelen in Stellingwarf. Zo bin niet alliend de miniaturen van de klokkestoelen te zien, mar ok de oorspronkelike bouwtekenings van de klokkestoel van Buil. Veur wie et ni’je boek over de luudklokken en klokkestoelen in oonze regio op disse dag anschaft gelt een kotting van € 2,50.